Wszystko zaczęło się 12 października 1919, kiedy w tej urokliwej sali, dostępnej jedynie dla nielicznych, spotkali się przedstawiciele polskiego sportu, jego mecenasi i pierwsi działacze klubowi. Utworzono Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich, którego pierwszym celem stało się przygotowanie polskiej reprezentacji na igrzyska w Antwerpii w 1920 roku. Jego prezesem został książę Stefan Lubomirski, wiceprezesami – Stanisław Polakiewicz i Tadeusz Garczyński. W grudniu uchwalono statut organizacji i przyjęto plany działania na najbliższe miesiące.
Stefan Lubomirski, późniejszy pierwszy prezes i współtwórca Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich, dorastał w cichej atmosferze pałacu w Kruszynie koło Częstochowy. W rodzinnym domu kultywowano tradycje patriotyczne, wspominano udział księcia Jana Tadeusza w powstaniu styczniowym i późniejsze jego zestalanie. Żywo dyskutowano decyzję o ogłoszeniu polskiej deklaracji niepodległości przez jego syna – Zdzisława Lubomirskiego. Brat Stefana – Władysław – wspierał Karola Szymanowskiego, Artura Rubinsteina, Grzegorza Fitelberga i innych artystów Młodej Polski.
Sport stał się pasją Stefana Lubomirskiego już w okresie wczesnej młodości. Od 1886 roku w rodzinnym majątku książę hodował konie wyścigowe. Pierwszą klacz rozpłodową – Barfleur – sprowadził z Austrii. Jej potomstwo debiutowało w lokalnych wyścigach w Pławnie. W 1897 roku Stefan Lubomirski wraz z braćmi – Władysławem i Stanisławem – podjęli decyzję o hodowli koni czystej krwi angielskiej. Dokonali zakupu pobliskiego folwarku w Widzowie, gdzie rozpoczęli budowę nowoczesnej stajni. Szybko powstała tu wzorcowa stadnina. Konie z widzowskiej stajni uczestniczyły w wyścigach na terenie Polski, Rosji i Austro-Węgier i często wracały obsypane nagrodami. Najwybitniejszy był Mości Książę, którego sprzedano później jako reproduktora do Rosji za 25 tys. rubli. Najbardziej medialny okazał się zaś sukces Intryganta w wyścigach w Wiedniu. Stefan Lubomirski wybudował w Widzowie kościół za pieniądze uzyskane dzięki jego nieoczekiwanemu zwycięstwu. Książę dbał również o techniczny aspekt wyścigów.
Najnowocześniejsze maszyny startowe sprowadził do Polski aż z Australii. Jeden z kompletów podarował na służewiecki tor. Tego typy maszyny służyły do 70 lat XX wieku. Wybuch I wojny światowej witany był w Kruszynie z niepokojem. Wybór Zdzisława Lubomirskiego na regenta okazał się wielkim sukcesem dla całego rodu Lubomirskich. Inni członkowie rodu również ofiarnie włączyli się w odbudowę państwa. Idea, która trwała ponad wiek wreszcie została urzeczywistniona.
Udział Polski w olimpiadzie jako niepodległego państwa stał się wydarzeniem wysokiej rangi. Honorowy protektorat nad pracami komitetu olimpijskiego objął marszałek Józef Piłsudski, prezes organizacji – Stefan Lubomirski dał się poznać jako doskonały organizator i propagator idei sportowej rywalizacji. Chociaż sytuacja w całe Europie u schyłku I wojny światowej była trudna, książę postanowił o przygotowaniu polskich sportowców do startu w najbardziej popularnych konkurencjach. W 1912 roku Polacy po raz pierwszy pojawili się na igrzyskach, ale w ekipach państw zaborczych. W roku 1920 mieli wystąpić niosąc dumnie sztandar własnej reprezentacji. Jeszcze raz los okazał się nadzwyczaj okrutny. Wojna polsko-bolszewicka przerwała obiecujące plany. Sportowcy, którzy przygotowywali się do uczestnictwa w zawodach trafili na front, gdzie ofiarnie walczyli o niepodległość. Polskę na igrzyskach reprezentowała tylko biało-czerwona flaga.
Stefan Lubomirski nadal promował polski sport. Niedługo później został członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W 1921 roku na stanowisku prezesa Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich zasiadł jego kuzyn, książę Kazimierz Lubomirski, a organizacja zmieniła nazwę na Polski Komitet Olimpijski. Worek z medalami został otwarty już w 1924 roku podczas igrzysk w Paryżu. Adam Królikiewicz zdobył wówczas brąz w jeździectwie, a czwórka kolarzy – Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz i Franciszek Szymczyk – srebrny.
Stefan Lubomirski zmarł w Krakowie w 1941 roku, gdzie wyjechał w 1926 roku. Został pochowany w kaplicy rodowej w kościele dominikanów. Pozostawił pięcioro dzieci. Przeszedł do historii jako doskonały organizator i mecenas polskiego sportu.
Fundacja Książąt Lubomirskich
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz